راهنمای بازدید حرم امام رضا (ع)

حرم امام رضا اشاره ای است به مکان مقدسی که پیکر پاک امام رضا (ع) را در خود جای داده است. اما تا به حال به این فکر کرده اید که درباره ی امام رضا و شخصیت ایشان چقدر می دانید؟ شناخت ما از شخصیت ایشان، تأثیر مستقیمی بر زیارت و لذت معنوی مان خواهد داشت.

همچنین میزان آگاهی ما از حرم و مکان های نزدیک حرم مانند بازارها، اماکن گوناگون دیدنی، مراکز خرید و پاساژها، هتل ها و رستوران ها، سفر ما را لذت بخش تر و مطمئن تر خواهد کرد.

ما در این مقاله تلاش می کنیم تا هر آنچه لازم است شما درباره ی امام رضا، حرم و مکان های نزدیک حرم اعم از مکان های دیدنی و تفریحی و خدماتی و اقامتی بدانید، همین جا بنویسیم.

به بیان دیگر قرار است این مقاله راهنمای بازدید شما از حرم و مکان های نزدیک حرم باشد. قرار است با خواندن این مقاله، با یک تیر چند نشان بزنید.

نشان هایی که هم حال معنوی تان را خوب و خوش خواهد کرد و هم لذتی دو چندان به شما خواهد بخشید.

درباره ی امام رضا (ع)

امام رضا (ع) در ۱۱ ذی القعده ی سال ۱۴۸ هجری قمری در مدینه زاده شد و در آخر صفر سال ۲۰۳ در مشهد به شهادت رسید. ایشان از نسل پیامبر اسلام و فرزند حضرت موسی بن جعفر و نجمه خاتون است و امام هشتم شیعیان می باشد.

امام رضا در دوران امامت خود مذهب شیعه را گسترش دادند. به دنبال گسترش قیام های شیعه، مأمون تصمیم گرفت برای پیروزی در برابر شورش ها، امام رضا را به مقام ولایتعهدی خود منصوب نماید. حضرت از پذیرش ولایتعهدی خودداری کردند اما مأمون امام رضا را به مرو فراخواندند.

امام رضا (ع) در مدت حضورش در مرو سخنرانی های مهمی داشتند و همین امر خاندان عباسی را نگران کرد و آنها مأمون را عزل کردند. مأمون هم به منظور دفاع از خود همراه حضرت رضا (ع) به سمت بغداد رفت. اما وقتی به توس رسیدند، امام رضا بیمار شدند و به شهادت رسیدند.

بسیاری از منابع شیعه نوشته اند که امام رضا (ع) به دلیل مسمومیت با زهر به شهادت رسیدند و مأمون را مسئول شهادت حضرت دانسته اند. امام رضا (ع) در یکی از روستاهای توس به اسم سناباد، به خاک سپرده شدند. بعدها در همان جا حرمی بنا شد و شهری که اطراف آن حرم بنا شد، به مشهد (محل شهادت) معروف شد.

سفری نوشتاری به حرم امام رضا (ع)

در بخش بالا کمی با زندگی امام رضا (ع) و اتفاقات زندگی ایشان آشنا شدیم و نیز دانستیم که چرا نام شهر مشهد، مشهد شد. در این بخش قرار است سفری نوشتاری به حرم امام رضا (ع) داشته باشیم.

سفری که یک نوع راهنمای بازدید است. می خواهیم با کلمات به اینجا و آنجا سرک بکشیم و با مکان های نزدیک حرم آشنا گردیم.

می خواهیم حرم را بهتر بشناسیم تا آن زمان که به حرم آمدیم، بسیاری از قسمت ها برایمان آشنا باشد و همین آشنایی حس خوب و لذت بیشتری به ما بدهد.

اما پیش از آنکه این سفر نوشتاری را آغاز کنیم، بهتر است به این نکته اشاره کنیم که بسیاری از مردم، از مکان های جالب و دیدنی حرم اطلاعات دقیقی ندارند اما باید بدانیم که حرم مجموعه ای کامل است که همه با هم به زیبایی و معنویت این فضا افزوده اند. شناخت دقیق این مکان ها سبب می شود تا سفر و زیارت کامل تری داشته باشیم.

پیش از هر چیز لازم است از وسعت حرم مطهر بگوییم که نزدیک به یک میلیون متر مربع است و سبب شده تا یکی از بزرگترین مکان های مذهبی جهان به شمار برود در ادامه به بخش های مختلف حرم اشاره می کنیم:

روضه ی منوره

در اولین سفر نوشتاری مان سری می زنیم به روضه ی رضوان. روضه یعنی باغ و گلستان. منوره هم یعنی پر نور و درخشان. آن قسمت از حرم که پیکر امام رضا (ع) را در خود جای داده است، به روضه ی منوره معروف است.

مسجد بالا سر

این مسجد در بین حرم امام رضا و رواق دارالسیّاده قرار دارد و یکی از قدیمی ترین بناهای حرم به شمار می رود. قدمت آن به عصر غزنوی بر می گردد. کاشی کاری های این مسجد بسیار زیباست و رنگ و بوی قدیمی بودن را به خوبی در آن می توان دید.

سرداب حرم امام رضا

بسیاری از کارشناسان اصل مرقد را در سرداب می دانند و معتقدند که سقف آن سطح زمین حرم یا همان زیر ضریح را تشکیل می دهد.

مناره های امام رضا

اگر به حرم رفتید، تماشای مناره ها را از دست ندهید. مناره ها یا گلدسته ها از زیباترین بناهای معماری به شمار می روند.

شاید برایتان جالب باشد که بدانید مناره های یک نوع برج راهنما محسوب می شدند و نوعی دعوت و هدایت مسافران را به عهده داشتند. دوازده مناره در حرم امام رضا وجود دارد.

مسجد گوهرشاد

مسجد گوهرشاد بنایی زیبا و چشم نواز است که در دوره ی تیموریان ساخته شده و در جنوب حرم امام رضا واقع شده است.

دوازده سال طول کشید تا این مسجد ساخته شد و طراح و معمار آن قوام الدین شیرازی بود. صحن این مسجد مربع مانند می باشد و هفت شبستان و شش در ورودی و خروجی دارد.

نقاره خانه امام رضا

نقاره خانه یکی از مکان های زیبا و سرشار از نوای حرم است. نکته ی جالبی درباره ی نقاره زنی وجود دارد که خوب است بدانید و آن این است که رسم بوده است که نقاره زنی از پدر به فرزند پسر به ارث می رسیده است. البته پسر باید نشان می داد که صلاحیت و شایستگی این کار را دارد.

صحن های حرم امام رضا

اولین نکته که لازم است درباره ی صحن ها بدانید، این است که در حرم امام رضا (ع) ۹ صحن و ۲۶ رواق وجود دارد. هر صحن یک فضای دلباز و وسیع دارد و یک فضای بسته و محصور که رواق ها و ایوان ها دور تا دورش قرار گرفته است.

رواق های حرم امام رضا

بهتر است اول به معنی رواق اشاره کنیم. به فضاهای دارای سقف و بسته و محصور که دور تا دور حرم قرار دارند، رواق می گویند.

بزرگترین رواق حرم، رواق امام خمینی می باشد. مجموعه رواق ها عبارتند از: دارالحفاظ، دارالشرف، دارالفیض، دارالسیاده، دارالشکر، دارالضیافه، توحید خانه، دارالسعاده، گنبد الله وردی خان، دارالسلام، گنبد حاتم خانی، دارالعزه، دارالسرور، دارالذکر، شیخ بهاءالدین، دارالزهد، دارالعباده، دارالولایه، دارالاخلاص، دارالهدایه، دارالاجابه، دارالحکمه، دارالرحمه، دارالمرحمه، امام خمینی، دارالحجه، رواق شیخ حر عاملی، رواق شیخ طوسی، رواق کوثر، غدیر و دار الکرامه.

کتابخانه های حرم امام رضا

در میان مکان های نزدیک حرم، مکان هایی وجود دارد که وابسته به حرم امام رضا می باشند و بسیار دیدنی و تماشایی هستند. مجموعه هایی کامل و مفصل که خوب است هنگامی که به حرم رفته اید، به این مکان ها نیز سری بزنید.

کتابخانه ی مرکزی آستان قدس رضوی

تاریخچه ی شکل گیری این کتابخانه بسیار جذاب و خواندنی است. می گویند بعد از به شهادت رسیدن امام رضا (ع) مردم جزوه های قرآنی را به آستان حضرت رضا (ع) می بردند و وقف می کردند.

این جزوه ها و کتاب در مسجد بالاسر و مکانی به نام قرائت خانه جمع آوری می شد و به مرور با افزایش شمار کتاب ها و جزوه ها، در مکان های مختلفی جای گرفت و امروزه ساختمان فعلی آن به نام کتابخانه آستان قدس رضوی مشهور است.

در این مکان ۱۲ هزار و ۴۰۰ نسخه خطی و چاپ سنگی و چاپ معمولی درباره ی امام رضا موجود است که برخی از این منابع بسیار کهن است و قدمتش به هزار و دویست سال هم می رسد.

کتابخانه ی مسجد گوهرشاد

این کتابخانه نیز یکی از مکان های نزدیک حرم می باشد و در مقابل مسجد گوهرشاد قرار دارد و نزدیک به ۵ هزار جلد کتاب نفیس خطی و چاپی را در خود جای داده است. همچنین ۶۵ هزار نسخه کتاب های فارسی و عربی و لاتین در این کتابخانه موجود است.

موزه های آستان قدس رضوی

اگر به دیدن چیزهای قدیمی علاقه مند هستید، این موزه ها را از دست ندهید زیرا یکی از بزرگترین مجموعه های موزه ای ایران به شمار می روند و جلوه گاه زیبایی و هنر است.

این موزه دو تالار در یک طبقه دارد و اشیای با ارزش و گوناگونی مانند ظرف، قالی، سلاح و وسایل روشنایی و … را در خود جای داده است.

موزه های آستان قدس رضوی در بردارنده ی ۱۶ گنجینه ی تخصصی می باشد و چهار ساختمان دارد که عبارتند از: موزه ی قرآن و نفایس، موزه ی مرکزی، موزه ی مردم شناسی و موزه ی فرش. بیش از ۸ هزار قطعه ی ارزشمند و نفیس در این موزه ها و در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته است.

مهمانسرای امام رضا (ع)

این مکان نیز همچون دیگر مکان های نزدیک حرم امام رضا که به آنها اشاره کردیم، متبرک به نام امام رضا (ع) است.

مهمانسرای حضرت زیر نظر مجموعه ی اماکن متبرکه و امور زائرین قرار دارد. نام دیگر آن مطبخ یا همان آشپزخانه است و عمری طولانی دارد.

در منابع مربوط به دوران صفویه و افشاریه و قاجاریه به این مکان اشاره شده است. بسیاری از کسانی که به مهمانسرای حضرت رفته اند و غذای آن حضرت را نوش جان کرده اند، می گویند که از آن طعم های فراموش نشدنی است. امیدوارم شما نیز طعم این لقمه های بهشتی را بچشید.

آرامگاه های حرم امام رضا

مقبره ها نیز از جمله مکان های نزدیک حرم به شمار می روند. مقبره ی چهار شخصیت وارسته در حرم قرار دارد و شما می توانید به این آرامگاه ها هم بروید و علاوه بر آشنایی با این افراد، زیبایی و صفای آرامگاه های ایشان را هم ببینید و لذت معنوی زیادی نصیبتان شود.

این آرامگاه ها عبارتند از: پیر پالان دوز، شیخ طبرسی، شیخ بهایی و شیخ حر عاملی.

اماکن تفریحی نزدیک حرم

حالا که حرم و جاهای مختلف آن را شناختیم و همه ی وجودمان سرشار از حال خوش است، می خواهیم سایر مکان های نزدیک حرم را به شما نشان بدهیم.

خوب است بدانید که مکان های زیبایی در نزدیکی حرم قرار دارد و شما بدون آنکه هزینه ی اضافی پرداخت کنید، می توانید این مکان ها را ببینید و لذت ببرید.

آرامگاه نادر شاه افشار

آرامگاه نادرشاه افشار در اواخر دوره ی قاجار ساخته شده است. نکته ی جالب توجه اینجاست که این آرامگاه در محل یکی از مقبره های قدیمی نادرشاه که ویران شده بود، ساخته شده است.

آرامگاه نادرشاه در نزدیکی چهار باغ شاهی و رو به روی حرم امام رضا قرار دارد. خوب است بدانید که این آرامگاه در همه ی فصل ها مورد توجه است اما در فصل زمستان بسیار مورد علاقه و مورد توجه زائران قرار می گیرد. به خصوص تماشای موزه ی نادری که پر از زیبایی و شکوه است.

گنبد سبز

این گنبد یکی از مکان های نزدیک حرم است که بسیار زیبا و دیدنی می باشد. گنبد سبز مکانی معنوی و با کاشی کاری های دلنشین و سنتی است.

بازارهای نزدیک حرم

مگر می شود بیایید مشهد و سوغاتی نخرید؟ چشم و دل بسیاری از نزدیکان و اطرافیان به سوغات متبرک شماست. در این راهنمای بازدید به بازارها رسیدیم.

از آنجا که مشهد همواره گردشگران زیادی را به خود جذب می کند، پر از مراکز خرید و بازارها و پاساژهای چشمگیر به خصوص در نزدیکی حرم است.

با ما همراه شوید تا به یکی دیگر از مکان های نزدیک حرم سر بزنیم و برایتان از تعدادی از بازارها بگوییم.

بازار رضا

این بازار یکی از بزرگ ترین و قدیمی ترین بازارهای مشهد و یکی از نزدیک ترین بازارها به حرم امام رضا است.

جالب است بدانید که بازار رضا را یکی از پر بازدید ترین و شلوغ ترین بازارهای سنتی ایران می دانند. بازاری که هم معماری سنتی و با شکوهی دارد و هم مرکز بسیار مهمی برای سوغاتی ها و صنایع دستی مشهد به شمار می رود.

این بازار چشمتان را به کارگاه های انگشترسازی و فیروزه تراشی های زیبایی روشن خواهد کرد.

بازار عباس قلی خان

از جمله مکان های نزدیک حرم می توان به بازار عباس قلی خان اشاره کرد. این بازار در ضلع جنوبی حرم واقع شده است.

بانی این بازار شخصی به نام عباس قلی خان از اشراف زادگان مشهد بوده که نزدیک ۴۰۰ سال پیش این بازار را ساخت.

این بازار هم ردپای معماری سنتی را در خود دارد و هم می توانید مغازه های لوکس و جذاب را در آن ببینید.

بازار جنت

این بازار تقریبا ۲۰ دقیقه با حرم مطهر فاصله دارد. یکی از ویژگی های این بازار این است که سنگ فرش شده است و باید پیاده در آن قدم بزنید.

اما نگران نباشید. جاذبه های این بازار و مغازه های لباس و کفش و کیف و لوازم الکترونیک به قدری چشمگیر است که دوست دارید مدت ها در آنجا قدم بزنید و به مغازه ها سر بزنید و خرید نمایید.

همچنین بخوانید: معرفی بهترین مراکز خرید مشهد

مراکز خرید و پاساژهای نزدیک حرم

به مشهد آمده اید و زیارت کرده اید و چه خوب است که یادگاری های زیبایی از این شهر با خود داشته باشید. یادگاری هایی که هم از زیبایی شان لذت ببرید و هم برایتان خاطره ی سفر را تداعی کند. قرار است به یکی دیگر از مکان های نزدیک حرم که همان مراکز خرید و پاساژها می باشد، سری بزنیم.

مجتمع الماس شرق

این مجتمع که شبیه الماس است و همچون نگینی در مشهد می درخشد، ترکیبی از معماری سنتی اسلامی و مدرن می باشد.

در این مجتمع بخش های مختلفی را می بینید. از مغازه های و مراکز خرید بگیرید تا رستوران و نمازخانه و آژانس هواپیمایی و شهربازی و … همچنین این مجتمع به پارکینگ طبقاتی نیز مجهز است. الماس شرق تقریبا ۲۰ دقیقه با حرم امام رضا فاصله دارد.

مجتمع آرمان

این مجتمع را یکی از مدرن ترین و بزرگ ترین مراکز خرید مشهد می دانند. مجتمعی که هم جنبه ی تجاری دارد، هم جنبه ی تفریحی و هم جنبه ی اقامتی.

این مجتمع در خیابان نواب صفوی واقع شده و به حرم بسیار نزدیک است. آبشار و صخره های بزرگ، مکان های بازی و تفریح گاه، مغازه های شیک با قیمت های مناسب، پارکینگ وسیع و امکانات فراوان از ویژگی این مجتمع بزرگ است.

پروما

مرکز خرید پروما یکی معروف ترین مراکز خرید مشهد است. می توانید با خیال راحت به پروما بروید و مطمئن باشید که دست خالی بر نمی گردید.

مغازه های این پاساژ بزرگ پر از جنس های شیک است که مناسب با سلیقه ی همه ی سن و سال ها می باشد. از آنجا که این مرکز یکی از مکان های نزدیک حرم است و در مسیر حرم امام رضا (ع) قرار گرفته است یکی از بهترین و جذاب ترین گزینه ها برای زائران به شمار می رود.

خوب است بدانید که پروما به رستوران و کافی شاپ و شهربازی سرپوشیده هم مجهز است و می توانید هم خرید کنید و هم خوش بگذرانید.

هتل‌های نزدیک حرم

کسانی که به مشهد سفر می کنند، اغلب دوست دارند نزدیک حرم باشند تا هر وقت اراده کردند به زیارت بروند.

برای همین یکی از اصلی ترین گزینه ها برای سکونت، انتخاب مکان های نزدیک حرم است. در اینجا چند هتل مناسب نزدیک حرم را به شما معرفی خواهیم کرد.

هتل قصر الضیافه

اگر به دنبال هتلی مجلل و شیک هستید، این هتل یکی از اولین هتل هایی است که می توانیم به شما معرفی کنیم. نکته ی جالب درباره ی این هتل این است که قسمتی از آن در حرم قرار گرفته است و بنابراین بسیار به حرم نزدیک است و فقط ۵ دقیقه با حرم فاصله دارد. چشم انداز این هتل نیز به سمت حرم امام رضا است.

هتل مدینه الرضا

این هتل هم برای شیک پسندان بسیار مناسب است. هتلی پنج ستاره با معماری ایرانی اسلامی که مجهز به رستوران گردان، کتابخانه، اتاق بازی برای کودکان و مجموعه ی آبی است. این هتل نیز فاصله ی بسیار کمی با حرم مطهر دارد.

هتل مجلل درویشی

این هتل مستقیم به حرم امام رضا منتهی می شود. چشم اندازی رو به حرم، بازارچه ی سوغاتی، مجموعه ی ورزشی، باغ دل باز و زیبا و رستوران های مجهز از امکانات این هتل زیبا می باشد.

هتل رضویه

اگر به دنبال هتلی با قیمت مناسب می گردید، هتل رضویه یکی از این هتل هاست. هتلی که یکی از با کیفیت ترین و مجهزترین هتل های سه ستاره محسوب می شود.

این هتل یکی از مکان های نزدیک حرم به شمار می رود و با حرم تنها چند دقیقه فاصله دارد و به مراکز خرید و بازار هفده شهریور هم بسیار نزدیک است.

هتل سهند

این هتل نیز یکی از هتل هایی است که اقامتی مناسب و مقرون به صرفه را برای شما رقم خواهد زد. جالب است بدانید که این هتل تا حرم تنها ۵۰۰ متر فاصله دارد.

یکی از ویژگی های خوب و امتیاز قابل توجه این هتل این است که با هزینه ای که می پردازید، هم می توانید در آنجا اقامت داشته باشید و هم صبحانه، ناهار و شام را میل نمایید.

هتل ادریس

این هتل یکی از هتل های دو ستاره است. برای همین قیمت بسیار مناسبی هم دارد. یکی از نکات بسیار جالب درباره ی این هتل این است که نزدیک ترین هتل به حرم است یعنی کمتر از یک دقیقه با حرم فاصله دارید.

هتل‌ آپارتمان های نزدیک حرم

هتل آپارتمان ها یکی از انتخاب های مناسب برای مسافران و زائران است. مکان هایی ساده و صمیمی که هوای جیب شما را هم دارند.

از آنجا که یکی از زیبایی ها و حال خوش سفر به مشهد، زیارت حرم امام رضا (ع) است، بسیاری به دنبال مکان های نزدیک حرم هستند. در اینجا به تعدادی از هتل آپارتمان های نزدیک حرم اشاره می کنیم.

هتل آپارتمان دهکده

این هتل آپارتمان تنها سه دقیقه با حرم فاصله دارد. در مقایسه با قیمت بسیار منصفانه اش امکانات قابل توجهی دارد.

هتل آپارتمان مهسان

این مکان نیز یکی از مکان های نزدیک حرم و همچنین یکی از بهترین هتل آپارتمان های مشهد به شمار می رود و با حرم تنها ۲ دقیقه فاصله دارد. با پرداخت هزینه ی اقامت در این هتل می توانید از صبحانه های خوشمزه ی آن نیز استفاده کنید.

هتل آپارتمان آجیلیان

یکی از هتل آپارتمان های مجهز مشهد که تنها ۷ دقیقه با حرم امام رضا فاصله دارد. یکی از ویژگی های این هتل آپارتمان این است که به دلیل سه تخته بودن یکی از بهترین گزینه ها برای خانواده های بالای دو نفر است.

هتل آپارتمان آجیلیان

این فهرست را می توانیم بسیار بیشتر از این ادامه دهیم اما ما پیشنهاد بهتری برای شما داریم. ما به شما سایت و اپلیکیشن اسنپ روم را پیشنهاد می کنیم.

این سایت در زمانی کوتاه بهترین و با کیفیت ترین اقامتگاه ها و مکان های نزدیک حرم را با مناسب ترین قیمت به شما معرفی می کند.

رستوران های نزدیک حرم

رستوران های مشهد نیز از جمله مکان هایی هستند که برای رفاه حال مسافران و زائران و خدمت رسانی به آنها ساخته شدند.

در این میان رستوران های نزدیک حرم از اهمیت بسیار زیادی برخوردارند. در ادامه به معرفی تعدادی از بهترین رستوران های نزدیک حرم خواهیم پرداخت.

رستوران سنتی بابا قدرت

این رستوران در انتهای بازار امام رضا می باشد. مجموعه ای سنتی با معماری چشم نواز و غذاهای خوشمزه. در این رستوران غذاهای مختلفی مانند انواع کباب ها، خوراک ها، غذاهای دریایی و … سرو می شود.

رستوران معین درباری

این رستوران یکی از مکان های نزدیک حرم امام رضا و همچنین یکی از بهترین رستوران های آن منطقه محسوب می شود و تا باب الجواد فقط نیم ساعت پیاده روی دارد.

انواع غذاهای مختلف در این هتل سرو می شود و می تواند سلیقه ها و ذائقه های گوناگون را پوشش دهد.